Przygody w opuszczonym kamieniołomie łupków

Trespass i dostęp są obecnie bardzo popularne w Wielkiej Brytanii. Pojawiają się kampanie dotyczące prawa do przemieszczania się i ruchy dostępu, stanowiące przeciwwagę dla terminu określonego w ustawie o prawie drogi na terenach wiejskich i propozycji kryminalizacji wykroczenia. Zastanawiam się, kiedy przeszłam przez płot w Walii, nie zostawiłam śladu i miałam niespodziewanie wspaniały dzień.

Po prostu śledziłem wtedy znajomych („W porządku, wszyscy to robią”), ale okazuje się, że to, gdzie byliśmy, nadal jest bardzo poza zasięgiem. Brytyjska Rada Alpinizmu, która negocjuje prawa dostępu dla wspinaczy, informuje, że obecna sytuacja jest delikatna, ale tolerowana, o ile wspinacze nie powodują szkód i odchodzą, jeśli zostaną o to poproszeni przez pracowników ochrony.

Dlaczego tak jest? Trochę badań doprowadziło mnie tylko do jednego głównego powodu:strachu przed sporem sądowym. Właściciele nie wydają się być szczególnie zaniepokojeni potencjalnymi szkodami – w końcu to nieczynny kamieniołom. Ale wydają się być bardzo zaniepokojeni tym, że ktoś może wyrządzić sobie krzywdę na ich ziemi, a potem o to wezwać. Wydaje się to dość ironiczne, biorąc pod uwagę, że wspinacze są prawdopodobnie bardziej zaniepokojeni tym, że zostaną pozwani za to, że tam byli.

Z pewnością obszar ten nie jest pozbawiony zagrożeń. W okolicy regularnie spadają skały, a obawa, do której wpadliśmy, ma teraz mniej niż 10 metrów kamienia. Na szczęście nikt nie był w pułapce. Kilka lat po tym, jak tam byliśmy, kołyszący się most zagłady w końcu upadł podczas burzy. Nikogo na nim nie było, ale mogło być.

Czy któreś z tych zagrożeń powstrzymałoby któregoś z nas? Mało prawdopodobny. Czy ktoś rzeczywiście pozwałby o szkody poniesione w miejscu, w którym nie powinno być? Nie wyobrażam sobie tego – na pewno nie w tradycyjnym gronie osób, które mogą z niego korzystać. Czy właściciele naprawdę ścigaliby intruzów? Jeszcze nie. Gdybyśmy tylko mogli zaufać sobie nawzajem, że będziemy postępować uczciwie i odpowiedzialnie.

W porze lunchu podczas naszej przygody w kamieniołomie zanurkowaliśmy do zrujnowanego budynku, aby uciec przed burzą. Był to prosty, kamienny budynek gospodarczy nad klifem, z zapadniętym dachem i łupkiem na podłodze. Brak drzwi i okien. W kącie była jednak drewniana ławka, na której siedzieliśmy na niej cicho przeżuwając kanapki.

Na jednej ze ścian wisiał drewniany wieszak na płaszcze, na którym wciąż wisiała kurtka, aw odległym kącie pozostawiono parę wytartych butów. Na parapecie stał zepsuty dzbanek do herbaty. Nie mogłem w to uwierzyć. Mój przyjaciel zdjął swoją czerwoną kurtkę GoreTex i powiesił ją do wyschnięcia na nieużywanym kołku. Przyzwyczajasz się do widoku kamiennych muszli pustych budynków, ale wyglądało na to, że górnicy właśnie wyskoczyli na pięć minut i zapomnieli wrócić.

Duży obszar północnej Snowdonii został uznany za posiadający szczególne dziedzictwo kulturowe w walijskim krajobrazie łupkowym. Niedawno został nominowany do statusu światowego dziedzictwa UNESCO, a decyzja ma zostać podjęta w 2021 r.

Niedawno opracowany Snowdonia Slate Trail ma umożliwić ludziom poznanie przemysłowego dziedzictwa wiosek łupkowych w całej Snowdonii. Jest to 83-kilometrowa pętla dla spacerowiczów, która zaczyna się i kończy w Bangor, przechodząc przez Llanberis, Beddgelert i Betws y Coed, a także wiele mniejszych wiosek po drodze. Wędrowcy są zabierani wzdłuż dolin i wokół głównych pasm górskich, przez obszary rzadko odwiedzane.

Te inicjatywy mogą być świetne dla tego obszaru. Może dzielić się i chronić lokalną historię, pomóc odwiedzającym zrozumieć szerszy kontekst obszaru i pobudzić lokalną gospodarkę. Ale pieczęć UNESCO również podkreśla, że ​​jest to coś „wartego” odwiedzenia.

Myślę o maleńkiej kieszeni chaosu na szczycie Snowdon i 350 000 ludzi, którzy wspinają się na nią każdego roku (kiedy tylko jeden grzbiet nad wzgórzami jest pusty).

Są też szlaki takie jak North Coast 500 w Szkocji. Zaprojektowany zaledwie sześć lat temu, był tak dobrze sprzedawany, że stał się ofiarą własnego sukcesu. The Herald Scotland poinformował, że „w 2018 r. przyciągnął publiczność 3,3 miliarda ludzi na całym świecie” i stał się tak skomercjalizowany, że miejsca faktycznie domagają się usunięcia z trasy ucieczki. Parafrazując Park Jurajski, zanim jeszcze zorientowałeś się, co masz, zapakowałeś go i włożyłeś do plastikowego pudełka na lunch (lub, co bardziej prawdopodobne, bambusowego kubka do kawy).

Jednym z najnowszych dodatków do rodziny UNESCO w Wielkiej Brytanii i pierwszym uznanym parkiem narodowym jest Kraina Jezior. Otrzymała status UNESCO w 2017 roku dzięki wielu fanfarom i świętowaniu tego, co oznacza dla ochrony i zachowania tego obszaru. Jednak ostatnio pojawiło się wiele wiadomości na temat fly campingu i overtourismu.

Jestem pewien, że nie zawsze tak jest. W rzeczywistości wiem, że tak nie jest. Spędziłem w Lake District dziesiątki dni, które były dokładnym przeciwieństwem. Ale nigdy nie byłam w Lakes latem. Czy ludzie odwiedzali przed UNESCO? Na pewno. Czy jest to czynnikiem przyczyniającym się? Może – albo wyzwania Wainwrighta albo Trzy Szczyty albo brak w tym roku możliwości podróży międzynarodowych. Czy korzyści związane z konserwacją i ochroną przewyższają dodatkową turystykę? Mój optymista mówi tak. Mój cynik wskazuje na plany drucianego drutu Thirlmere i unosi sarkastycznie brew.

To wszystko było dość negatywne, ale rzeczy naprawdę mogą się zmienić. Rozpoznanie obszarów dziedzictwa i tworzenie nowych tras może pomóc właścicielom gruntów i planistom dostrzec nową wartość w ochronie i otwieraniu krajobrazów. Żadnego przekradania się tylnymi drzwiami z ryzykiem konfrontacji o włamanie, ale zwykłe świętowanie lokalnej historii.

Jednak im więcej o tym myślę, tym bardziej zastanawiam się, czy odebrałoby to trochę magii. Czy ten kamieniołom byłby tak wyjątkowy, gdybyśmy mieli tam być? Gdyby tym butom i płaszczom towarzyszyły błyszczące tablice informacyjne i kody QR, nie byłoby poczucia odkrycia.

Różnica między wizytą w muzeum a odnalezieniem skarbu. Umieść wszystko za szkłem, a oddzielisz to jeszcze bardziej od teraźniejszości. Stary but na wystawie jest dość nudny, ale przypadkowo odkryłem, że jest to magia, której nigdy nie odtworzyłem. Przeniósł to, co dla mnie było odległą i abstrakcyjną przeszłością, wyraźnie w teraźniejszość. Stali tutaj, na tym piętrze, przy tej ścianie. Schronili się tutaj, tak jak ty teraz.

Z pewnością jest to samolubna postawa. Dlaczego historia powinna być ukryta na trudno dostępnych szczytach klifów? Myślę, że musi być równowaga. Ale średnia nadal oznacza pozostawienie rzeczy na obu skrajności – jak również wszystkiego pomiędzy. Poza tym jestem alpinistą. Czuję napięcie między dostępnym a niemożliwym, znanym i nieodkrytym. Lubię ryzyko i krawędzie. Może nie wszyscy tak myślą, ale z pewnością nie jest to rzadkie w społeczności kochającej góry. To skomplikowany koktajl ochrony i zarządzania, ochrony i dzikiej przyrody – dostęp vs własność vs komercjalizacja. Nie proponuję mieć odpowiedzi, ale mam nadzieję, że zawsze pozostaną jakieś miejsca, w których można po prostu być.

**********

Więcej informacji z naszego wydania dotyczącego Walii