Skitoury na Svalbardzie | Magnetyczne przyciąganie Północy

Jak wiele osób lubiących przygody, dorastałem na opowieściach o wyczynach Amundsena. Jako Brytyjczyk w młodym wieku uczono mnie o skazanym na zagładę romansie ekspedycji kapitana Scotta na Biegun Południowy, ale zawsze bardziej interesował mnie Norweg, który go pokonał. Zarówno podczas tej misji, jak i podczas jego pierwszej udanej nawigacji przez przejście północno-zachodnie, kolejny cel, który przez setki lat wymykał się Królewskiej Marynarce Wojennej, to, co wydawało się zrobić różnicę, to chęć Amundsena do uczenia się od rdzennych mieszkańców regionów polarnych – w przeciwieństwie do polegając na połączeniu imperialnej arogancji i sztywnej górnej wargi.

Jednak pomimo moich dziecięcych zainteresowań, sam nigdy nie dotarłem na tereny spacerowe Amundsena. Kiedy więc zaoferowano mi szansę dotarcia na północ dalej niż kiedykolwiek i dołączenia do wyprawy narciarskiej North Face na statku wokół Svalbardu, skorzystałem z tej szansy.

Oczywiście, ponieważ jest to XXI wiek, nie stoimy przed takimi samymi wyzwaniami, jak dawni polarnicy. Ale na swój własny, mały sposób zapuszczamy się na niezbadane terytorium. Svalbard Ski &Sail, firma organizująca logistykę wyprawy, specjalizuje się w oprowadzaniu narciarzy po dziewiczych stokach. Kiedy pierwszego dnia zdejmujemy nasze skórki wspinaczkowe na szczycie grani, pytam Thomasa Hukkelåsa, naszego przewodnika i współzałożyciela firmy, czy ktoś kiedyś jeździł na nartach? „Ta dokładna linia? Nie, prawdopodobnie nie”.

Dni na pokładzie zaczynają się od głosu współzałożycielki Ski &Sail i lidera ekspedycji, Hilde Falun Strøm, trzeszczącego w systemie nagłaśniającym. Schody są zbyt strome, a trapy zbyt wąskie, aby wszyscy od razu zakładali buty narciarskie, więc grupy są wzywane po kolei, zanim załadują nas na pontony Zodiac, które przewożą nas na brzeg, przebijając się przez góry lodowe.

Kiedy już wylądujesz na lądzie, skitouring – lub w moim przypadku splitboarding – jest na Svalbardzie prawie taki sam, jak gdziekolwiek indziej. Jest jednak kilka istotnych różnic. Na początek jest dużo broni.

Jak ostrzegają często sfotografowane znaki, niedźwiedzie polarne to „Gjelder hele Svalbard” – wszędzie na Svalbardzie – a atak niedźwiedzi jest wszechobecnym zagrożeniem. Wyspy trafiły na pierwsze strony gazet w Wielkiej Brytanii, kiedy uczeń z Eton został poturbowany na śmierć przez niedźwiedzia w 2011 roku, a każda grupa wyruszająca w backcountry jest zobowiązana do noszenia broni.

Każdego ranka pierwsza łódź do lądowania zabiera dwóch przewodników uzbrojonych w karabiny, którzy czuwają, gdy reszta z nas wysiada. Uzbrojona jest również ostatnia osoba, która wychodzi każdego dnia. Najczęściej jest to sama Hilde, która nosi własne Magnum .357 w kaburze wykonanej z foczej skóry – produktu poprzedniego polowania.

Powszechnie wiadomo, że tych ogromnych drapieżników na archipelagu jest więcej niż ludzi. Mimo to Svalbard nie jest całkowicie pozbawiony ludzkich siedlisk. Ny-Ålesund, ze stałą populacją liczącą zaledwie 30 osób, prawie się nie liczy, ale zanim wsiądziemy na statek, mamy szansę spędzić dzień w Longyearbyen. Największa osada na wyspach, jest domem dla wszystkich oprócz kilkuset ich mieszkańców. Hendrik Sanio, nasz przewodnik po tym, co jest dość imponująco reklamowane jako „wycieczka po mieście”, pokazuje nam „zabytki” – szkołę, szpital, lotnisko i, z daleka, postapokaliptyczny Global Seed Vault. Co być może bardziej interesujące, rzuca też trochę światła na to, co sprawia, że ​​ta niezwykła społeczność działa.

Terytorium jest technicznie częścią Norwegii, ale od 1925 roku rządzi się unikalnym traktatem międzynarodowym, który daje wszystkim sygnatariuszom równe prawa, jednocześnie zabraniając jakiejkolwiek obecności wojskowej. W rezultacie każdy, bez względu na narodowość, może tu mieszkać i pracować bez wiz. Przez większość ostatnich 100 lat, kiedy górnictwo węgla kamiennego było jedyną gałęzią przemysłu w mieście, żyła tylko garstka zatwardziałych Norwegów i Rosjan. Jednak wraz ze stałym rozwojem turystyki od połowy lat 90. w tym najmniej prawdopodobnym miejscu zaczęła się pojawiać prawdziwie międzynarodowa społeczność.

„Myślę, że mieszkają tu teraz 52 różne narodowości”, mówi Hilde, która przybyła z Norwegii kontynentalnej w 1995 roku. Hendrik, pochodzący z Niemiec, mówi nam z dumą, że są miejscowi, którzy pochodzą z tak odległych miejsc, jak Uganda i że Trzecią co do wielkości grupą narodową „z 142 i pół ludźmi” są Tajowie. „Połowa”, żartuje, „to mój syn”.

Ze względu na to, gdzie się znajdują, kluczem do przetrwania na Svalbardzie jest współpraca. „Myślę, że budujesz silniejsze więzi, ponieważ ich potrzebujesz”, tak wyjaśnia to Hilde. „Myślę, że w tym środowisku stajemy się milsi jako ludzie – dla siebie nawzajem, ale także dla przyrody, dzikiej przyrody, a nawet dla nas samych. Bycie wystawionym na kontakt z naturą działa tak samo na ludzi”.

Jednak ta imponująco egalitarna społeczność i wspierający ją dziewiczy krajobraz są teraz zagrożone jak nigdy dotąd. Globalne ocieplenie jest tym bardziej wyraźne, im dalej na północ podróżujesz, więc ocieplenie o dwa stopnie na równiku wynosi cztery stopnie na biegunach, a wpływ kryzysu klimatycznego na tym obszarze był poważny.